Yapay Zeka

Giriş: Keşfet, dergimizde farklı konu ve türlerde hazırlanan makaleleri sizlerin keşfine sunacak bir başlık. Keşfet başlığının ilk yazısında teknoloji türünden bir makaleye yer vereceğiz. Yapay zeka konulu olacak olan bu ilk yazımızı Sarper Furkan Yıldız’dan okuyacaksınız.

                       ———————————

          İnsanlık çağı boyunca gelişen teknoloji, son yüzyıl içerisinde büyük bir yükseliş patlaması gerçekleştirdi. Bunun beraberinde sayılı çözümler, fakat aynı zamanda da sorunlar ortaya çıktı. Bunların ortasında kalan, hangi kategoriye gireceğini bulamayan şaşkın bir kavram, son zamanlarda herkesin kulaklarında gezer oldu.

Yapay Zeka

Neymiş bu "Yapay Zeka"?

Yapay Zeka, adından da çıkartılabileceği gibi, yapay bir zekadır(!)  Sanal bir ortamda belirli yöntemlerle beynin simüle edilmesidir. Ha "Makine Öğrenimi" (Machine Learning) ile olsun, ya da "Yapay Sinir Ağları" (Neural Networks). Tarihsel olarak nerdeyse Bilgisayar Bilimi'nin ortaya çıkmasının hemen ardından beliren bu kavram, insanları sürekli bilimsel soru işaretleri ile bırakmıştır.

Bizim ne işimize yarıyor ki bu şey?

İster inanalım veya inanmayalım, yapay zekalar şu anda, siz bunu okurken, etrafınızda sizi izliyorlar. Google'ın kendi reklam algoritması, Microsoft'un Kullanım Şartlarında da belirtilmiş olan "bilgi bağışı", şu anda sizi aktif olarak izliyor, hatta mikrofonuzdan bile sizi dinliyor. Şimdi bunu dedim diye hemen korkudan cihazınızı kapatmadan önce işin olumlu tarafından da bakmayı düşünün.

Google'ın reklam algoritması örneğinden gidersek, çoğu zaman kullanıcılar bu algoritma sayesinde kendi meraklı oldukları herhangi bir şeyi daha herhangi bir araştırma yapmadan bile bulabiliyorlar, ne kadar bunu yaparken sizin kişisel baloncuğunuzu patlatsalar da.

Yapay Zekaların işi sadece sizin özel hayatınızı izlemek değil, tabii. Dünyanın bazı yerlerinde marketlerde müşterinin ürün hakkındaki düşüncelerini sadece bir kamera ile anlamaktan tutun, evinize geldiğinizde herşeyi sizin için hazırlamış olan akıllı ev sistemlerine kadar oldukça geniş kullanım alanlarına sahiptir Yapay Zeka.

Peki o zaman sıkıntı ne?

Dave: "Open the podbay doors, HAL."
HAL: "I'm sorry Dave, I'm afraid I can't do that."

Eğer yaptığım küçük gönderme hakkında herhangi bir fikriniz varsa bu sorunun cevabını büyük bir ihtimalle biliyorsunuzdur. Eğer bilmiyorsanız, hemen açıklayayım.

"2001: Bir Uzay Destanı" (2001: A Space Odyssey) adlı filimde geçen bu küçük diyalog parçası, HAL, bir uzay istasyonuna bağlı olan bir yapay zeka sistemi, ve Dave adlı bir astronot arasında geçiyor. Arkadışının soğuk cesedini bir kapsül aracı ile taşıyan Dave, HAL'dan hangar kapılarını açmasını istiyor fakat basit bir cümleyle her şey ters düz oluyor.

"Hayır".

Çoğu insan da bundan korkuyor. Ya bir gün bu akıllı makineler bize "Hayır!" demeyi öğrenirlerse? Onları durdurma şansımız olabilir mi? Yoksa bizi bir hamam böceği gibi ezip geçerler mi? 

Onların "fişlerini çekmek", bir... Cinayet sayılır mı? Nasıl olsa düşünebiliyorlar, değil mi? Onları bizden ayıran şey ne? Bir basit çamaşır makinesi ile akraba olmaları mı?

Yapay Zeka'nın moral paradokslarına hoş geldiniz.

Fakat şu anlık içiniz rahat olsun, çünkü bu soruların çoğunu daha sormak için erken. Fakat eğer teknoloji bu hızla ilerlemeye devam ederse bu tamamen değişebilir...

                                 Sarper Furkan Yıldız